Fon sepeti fonları belirli bir strateji veya tema çerçevesinde birçok yatırım fonu ve borsa yatırım fonunu tek bir fon çatısı altında buluşturan fonlardır. Bu fonlar yatırımları çeşitlendirmenin yanı sıra, yatırımların profesyonel ekipler tarafından yönetilmesine de olanak sağlar.
Fon sepeti şemsiye fonları altında belirli bir stratejiye göre yönetilen fonlar akıllı fon sepeti fonları olarak da bilinmektedir. Bu fonlar genellikle belirli bir risk değeri hedefiyle yönetilmektedir. İlgili fonlar yönetilirken hisse senedi, tahvil, döviz, altın ve diğer emtia piyasalarındaki veriler analiz edilmekte ve analiz edilen bu veriler portföy yöneticilerinin görüşleriyle birleştirilerek fon portföyleri oluşturulmaktadır. Bu fonlara yatırım yaparken yatırımcılar hangi risk gruplarına ait olduklarını tespit ettikten sonra kendi risk gruplarına uygun fonları seçmelidir. Risk grubu tespit edilirken yatırımcılar İş Portföy web sitesinden veya İş’te Fon mobil uygulamasından 7 sorudan oluşan risk profili anketini çözerek risk profillerini öğrenebilir.
Akıllı Fon Sepeti Fonları genellikle temkinli, dengeli, atak ve agresif olmak üzere dört gruba ayrılmaktadır. Örneğin, uzun vadede yüksek getiri hedefleyen, piyasadaki dalgalanmaları tolere edebilecek, riski seven yatırımcılar agresif ve atak fon sepeti fonlarından birini seçebilir ve böylece piyasa getiri ve beklentilerini takip etmesine gerek kalmadan aktif yönetilen bir fon dağılımına tek bir fon ile sahip olabilirler. Orta ve uzun vadede enflasyon üzerinde getiri hedefleyen ve yatırımlarında denge ve istikrarı seçen yatırımcılar ise dengeli türde olan fon sepeti fonlarını, orta ve uzun vadede TL bazında istikrarlı getiri hedefleyen düşük riskli yatırımcılar ise temkinli fon sepeti fonlarını tercih edebilirler. Fonların yatırım stratejileri fonun risk değeri hedefine uygun optimum varlık dağılımı ile oluşturulmaktadır. Bu fonlar piyasa koşullarına göre varlık dağılımlarını güncellediklerinden piyasadaki fırsatlara ve dalgalanmalara daha kolay adapte olabilirler.
Fon sepeti şemsiye fonları altında bir diğer grup ise belirli bir temaya göre yönetilen fon sepeti fonlarıdır. Gümüş fon sepeti fonları ve yabancı fon sepeti fonları gibi fonlar belirli temalara göre yönetilen fonlara örnektir. Gümüş fon sepeti fonu ağırlıklı olarak gümüş ve diğer değerli metallerle ilişkili yatırım araçlarına yoğunlaşır ve gümüş piyasalarındaki performansı yansıtan fonları bir araya getirir. Global fon sepeti fonları arasında yer alan emtia fon sepeti fonu fonları ise altın, gümüş, petrol gibi global emtia piyasalarındaki fonlara yatırım yaparak yatırımcısına coğrafi ve sektörel çeşitlilik sağlayabilmektedir. Yine global fon sepeti fonlarından yabancı fon sepeti fonları ise portföylerinin en az %80’ini yabancı yatırım fonlarına yönlendirmekte ve böylece yatırımcılara geniş bir coğrafi ve sektörel çeşitlendirme sağlayabilmektedir.
Fon sepeti fonlarının en büyük avantajı çeşitlendirmedir. Bir yatırımcı, fon sepeti fonu aracılığıyla farklı sektörlerden, coğrafyalardan ve varlık türlerinden oluşan bir portföy oluşturabilir. Bu çeşitlilik, tek bir varlığın olumsuz performansının portföyün genel getirisini etkileme riskini azaltır. Ayrıca, fon sepeti fonları, yatırımcıların uzmanlık gerektiren piyasalara profesyonel bir şekilde erişim sağlamasına olanak tanır. Belirli bir risk değerine göre yönetilen fon sepeti fonları yatırım danışmanlığını fon bünyesinde bulundurduğundan piyasa getiri ve beklentilerini sürekli olarak takip etmek istemeyen ama aktif yönetilen bir portföye sahip olmak isteyen yatırımcılar için uygundur.
Fon sepeti fonları alındıkları zaman itibarıyla bazı durumlarda beklenen getirilerin altında performans gösterebilirler. Örneğin, piyasa koşulları değiştiğinde bir agresif akıllı fon sepeti fonu beklenenden daha fazla dalgalanma gösterebilir. Bu sebeple fon sepeti fonlarını almadan önce yatırımcıların risk iştahını tespit etmeleri oldukça önemlidir. Yine getiriyi etkileyebilecek bir faktör de fon yönetim ücretleridir; yatırımcılar fon sepeti fonuna yatırım yapmadan önce fon yönetim ücretlerinin kendilerine uygun olup olmadığına bakabilirler.
Fon sepeti fonlarının yönetiminde uyulması gereken kuralların detaylarına Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliğ’inde yer verilmektedir. Fon sepeti fonu portföylerinde en az %80 oranında yerli veya yabancı yatırım fonları ile borsa yatırım fonlarının katılma paylarının bulunması gerekmektedir. İlave olarak fon portföyüne alınacak tek bir yatırım fonu veya borsa yatırım fonuna ait katılma paylarının değeri fonun toplam değerinin %20’sini aşmamalıdır. Örneğin, 100 milyon TL’lik bir fon sepeti fonu içerisinde tek bir yatırım fonu veya borsa yatırım fonunun büyüklüğü 20 milyon TL’yi aşamaz. Bir fon sepeti fonunda yer alacak fon adedi fonun stratejisine bağlı olarak değişiklik gösterebilir ancak Sermaye Piyasası Kurulu’nun düzenlemeleri gereği bir fon sepeti fonunda en az 5 adet fon bulunması gerekmektedir.
Her yatırım aracı gibi, fon sepeti fonlarının da belirli riskleri vardır. Örneğin, piyasa dalgalanmaları, fon sepeti fonlarının getirilerini doğrudan etkileyebilir. Yabancı fon sepeti fonları, döviz kurlarından ve uluslararası piyasalardaki belirsizliklerden etkilenirken, atak akıllı fon sepeti fonu gibi yüksek riskli fonlar, piyasa gerilemelerinden olumsuz yönde etkilenebilmektedir. Belirli temalara yatırım yapan fon sepeti fonlarında ise ilgili varlık sınıfındaki negatif getiri fonun getirisine de yansıyacaktır. Örneğin, bir gümüş fon sepeti fonunun fiyatı, gümüş fiyatlarının düşmesinden olumsuz yönde etkilenebilir. Bu nedenle, yatırımcıların risk toleranslarını ve piyasa koşullarını dikkate alarak fon sepeti fonu seçmeleri önemlidir.
Fon sepeti fonları TEFAS’a üye tüm banka ve aracı kuruluşlar aracılığıyla satın alınabilmektedir.
Çoğu banka ve aracı kurum müşterilerine internet şubesi veya mobil uygulamaları üzerinden fon sepeti fonlarına yatırım yapma imkânı sunmaktadır. Yatırımlarını çeşitlendirmek isteyen, yatırım kararlarını ise kendi risk profillerine veya tercih ettikleri temalarına uygun olacak şekilde profesyonellere bırakmak isteyen yatırımcılar için fon sepeti fonları cazip bir seçenektir.
Sektörde bulunan fonların ve borsa yatırım fonlarının katılma paylarından oluşan fonlara yatırım yapmak istiyorsanız İş Portföy’ün Fon Sepeti Fonları’nı inceleyebilirsiniz.
Risk alma iştihanız düşük seviyedeyse ve tedbiri elden bırakamıyorsanız ILZ-İş Portföy Temkinli Fon Sepeti Fonu’na, orta seviyedeyse ve en azından rutininizden çıkabiliyorsanız KKH-İş Portföy Dengeli Fon Sepeti Fonu’na, yüksek seviyedeyse ve gözü kara biriyseniz IPG-İş Portföy Atak Fon Sepeti Fonu’na, yüksek seviyede ve sınır tanımayan biriyseniz IAM-İş Portföy Agresif Fon Sepeti Fonu’na yatırım yapabilirsiniz.
İş Portföy web sitesini ziyaret ederek fon dünyası sekmesinden İş Portföy’ün yatırım fonlarını inceleyebilir, fon getirileri sekmesinden fonların getirilerini karşılaştırabilir ve web sitede yer alan “fon satın alın” butonundan da yararlanarak İş Bankası, İş Yatırım başta olmak üzere TEFAS’a üye tüm banka ve aracı kurumlardan İş Portföy fon sepeti fonlarını satın alabilirsiniz.
Yüksek faiz ortamında para piyasası fonları yatırımcıların ilgisini çekmektedir. Bu fonlar, düşük riskle sabit getiri sağlamayı hedefler. Para piyasası fonları, eski adıyla likit fonlar, kısa vadeli borçlanma araçlarına, mevduat ve repo benzerlerine yatırım yaparak, yatırımcılara düşük riskli ve likit bir yatırım seçeneği sunar.
Arbitraj, finansal piyasalarda aynı veya benzer varlıkların farklı piyasalardaki fiyat farklılıklarından faydalanarak risksiz kazanç elde etme stratejisidir. Basit bir ifadeyle, yatırımcıların bir piyasadan belli bir menkul kıymeti ya da menkul kıymetleri düşük fiyatla alım yapıp, eş zamanlı olarak başka bir piyasada aynı menkul kıymeti daha yüksek fiyattan satmasıyla arbitraj gerçekleştirilir.
Price action ne demek sorusuna verilebilecek en temel cevap; geçmiş ve yakın vadedeki fiyat değişimlerini inceleyerek, herhangi bir indikatöre ihtiyaç duymadan yapılan sade bir yatırım aracı olduğudur. Yöntemin nasıl çalıştığı sorusunun cevabı ise fiyat hareketini izlemenin yatırım deneyimleri ve piyasa algısı ile bütünleştiği öznel bir stratejiden oluşuyor.
