Finansal planlamanın amacı nedir sorusuna cevap aramadan önce finans ve finansal planlamanın terim olarak anlamlarına bakmak doğru olacaktır. Finans nedir diye sorarsak (finance) büyük montanlı paraların hükümetler ya da büyük şirketler tarafından yönetilmesi şeklinde cevaplayabiliriz. Finansal planlama ve bütçe oluşturulması finans ana başlığı altındaki ana unsurlar arasındadır.
Finansal planlama (financial planning) bireylerin veya işletmelerin mali hedeflerine ulaşmak için finansal kaynaklarını organize etme ve yönetme süreci olarak tanımlanabilir. Finansal planlamanın amacı planı yapan kişi ya da kurumun belirlediği süre zarfında risk iştahına uygun şekilde mali hedeflerine en optimal şekilde ulaşmasını sağlamaktan geçer.
Finansal planlamada bireylerin ve şirketlerin hedeflerini netleştirmesi, ölçmesi ve önceliklendirmesi oldukça önemlidir. Bu süreci 4 aşamada inceleyebiliriz.
- Bilgi toplama ve analiz: Hedefler, varlıklar, borçlar, nakit giriş ve çıkışlarının belirlenmesi ve yatırım tercihlerinin anlaşılması
- Plan oluşturma: Kaynakları uzun ve kısa vadeli hedefler ile uyumlu hale getirme
- Planın uygulanması
- Planı izleme, periyodik olarak gözden geçirme ve gerekmesi halinde güncelleme
Finansal planlama bireylerin veya şirketlerin hedeflerine ulaşması için net bir yol haritası olması açısından oldukça önemlidir. Finansal planlama kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerin belirlenmesine ve bu hedeflere ulaşmak için gerekli adımları atmaya teşvik eder. Finansal planlama, mali hedeflere ulaşmak, finansal güvenliği sağlamak ve genel yaşam kalitesini artırmak için kritik bir araçtır. İyi bir finansal planlama ile finansal belirsizlikler azalabilir, mali hedefler gerçekleşebilir ve gelecekteki finansal ihtiyaçlar karşılanabilir.
Plan sahibi olmak aynı zamanda kişi veya kurumları finansal olarak daha güvenlikli kılar. Gelirler ve harcamalar izlenerek bütçeleme yapılmasına yardımcı olan finansal planlama böylece gereksiz masraflardan kaçınılmasına ve daha kolay tasarruf edilmesine olanak sağlar.
Finansal planlama yöntemleri gelir-gider analizi, yatırım planlaması, sigorta planlaması ve emeklilik planlaması olarak sayılabilir. Finansal plan örneği de bu yöntemlerin uygulanması ile oluşturulabilir. Bir şirketin faaliyet gösterdiği alanda belirli bir yılın sonunda hedeflediği pazar payına ulaşmak için yapması gereken yatırımlar ve bu yatırımların karşılanmasını sağlayacak finansal kaynaklara ilişkin planlama ya da bir bireyin hedeflediği yaşta emekli olarak arzu ettiği yaşam standardını emeklilik hayatında sağlaması için nasıl birikim ve yatırım yapması gerektiğine ilişkin yol haritasını belirlemesi finansal planlama örnekleri arasında yer alabilir. Finansal planlama yaparken geleceğe ilişkin tahminlerde bulunmak gerektiğinden, istatistiki modellere dayalı simülasyonlar, regresyonlar ve diğer ekonometrik analizler ile amortisman modelleri gibi finansal tahmin yöntemleri kullanmak gerekebilir.
Etkili bir finansal plan oluşturmak için bazı temel unsurlar vardır. Bu temel unsurlar şu şekilde özetlenebilir.
- Hedef belirlemek: Kısa vadeli hedefler (1 yıl ve altı süredeki hedefler), orta vadeli hedefler (1-5 yıl arasındaki hedefler) ve uzun vadeli hedeflerin (5 yıl ve üzeri süredeki hedefler) oluşturulması
- Gelir ve gider analizi yapmak (nakit akışı planlaması): Gelir kaynakları ve harcamaların analiz edilmesi ve bunların dengelenmesi için bir bütçe oluşturulması
- Borç yönetimi: Mevcut borçların analizi ve borçları azaltmak ve yönetmek için yeni stratejiler geliştirilmesi
- Tasarruf planlaması: Gelir ve gider analizi ve borç yönetimi stratejileri dikkate alınarak tasarruf edilecek kaynakların miktar ve zamanlamasının belirlenmesi
- Yatırım planlaması: Tasarruf planlaması ile yatırıma ayrılabilecek kaynakların netleştirilmesini takiben yatırımcının risk toleransına ve finansal hedeflerine uygun yatırım stratejilerinin belirlenmesi
- Risk yönetimi: Sağlık, hayat, araç ve ev sigortası gibi sigorta çeşitleri edinilmesi
- Vergi planlaması: Vergi mevzuatına uygun hareket edilmesi
- Emeklilik planlaması: Bireysel emeklilik hesabı oluşturulması ve gelecekteki ihtiyaçlar için tasarruf yapılması
- Mali durumun izlenmesi ve güncellenmesi: Finansal durumun düzenli olarak gözden geçirilmesi ve hedeflere yönelik revize edilmesi
- Finansal okur yazarlığın artması: Finansal yönetim konularında bilgi birikiminin artırılması
Finansal planlama çeşitleri arasından hangisine ihtiyaç duyulduğuna bağlı olarak, yatırım fonları finansal planlamada kullanılabilecek alternatif araçlardan bir tanesidir. 2000 yılından beri portföy yönetim sektöründe hizmet veren ve öncü konumunu her geçen yıl pekiştiren İş Portföy, finansal planlamalarında yatırım fonlarına da yer vermek isteyen yatırımcılar için, uzman kadrosu ile çok geniş yatırım fonları yelpazesi sunmanın yanında kişiye veya kuruma özel portföy yönetimi hizmeti veriyor. İş Portföy’ün sunduğu yatırım çözümleri hakkında detaylı bilgi almak ve ürünlerini incelemek için İş Portföy web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
