Yatırımcılar, piyasadaki fonlara yatırım yaparken, fonun potansiyel getirilerini göz önünde bulundurmaktadır. Yatırım tercihlerinde fonun içerisindeki varlıkların getiri beklentileri kadar bu varlıkların fiyat oynaklığı da önemli yer tutar. Yatırım fonları risk değerleri de piyasadaki fiyat oynaklığı hakkında bilgi almak için bakılan önemli kıstaslardan biridir.
Fon yöneticileri yönettikleri fonun getiri elde etmesi amacıyla çeşitli finansal varlıklara yatırım yapmaktadır. Fon hesabına dâhil edilen bu finansal varlıkların fiyatları piyasada meydana gelen olaylara bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Fonun yatırım yaptığı varlıkların fiyatlarında gözlenen oynaklık volatilite olarak adlandırılmaktadır.
Fon risk değeri hesaplamasında, haftalık fon getirilerinin volatilitesi dikkate alınmaktadır. Fon risk değerleri fonun yatırım stratejisine ve fona dahil edilen varlıkların fiyatlarındaki dalgalanmalara bağlı olarak değişim göstermektedir.
SPK’nın yayımladığı Yatırım Fonlarına İlişkin Rehber’de volatilite aralıklarının karşılık geldiği risk değerleri 1 ile 7 arasında bir değer almaktadır. 1 en düşük risk seviyesi, 7 ise en yüksek risk seviyesini temsil etmektedir.
Örnek vermek gerekirse; risk seviyesi en düşük olan fonlar, genelde 1-2 risk aralığında yer alan para piyasası ve kısa vadeli borçlanma araçları fonlarıdır; hisse senedi, altın, gümüş gibi yüksek riskli varlıklara yatırım yapan fonlar ise yüksek risk seviyesi olarak görülen 6-7 aralığında yer almaktadır.
Yatırımlarında risk almak istemeyen, ana parasını korumayı hedefleyen yatırımcılar “düşük” risk değerine sahip fonları, yatırımlarında orta vade kazanç beklentisi olan, belli bir miktar risk alarak kısa dönemli ana para kaybına tolerans gösterebilecek yatırımcılar “orta” risk değerine sahip fonları, yüksek getiri beklentisi ile piyasalardaki dalgalanmaları tolere edebilen, risk almaktan çekinmeyen yatırımcılar ise “yüksek” risk değerine sahip yatırım fonlarını tercih edebilirler.
Risk getiri profili anketini çözen yatırımcılar kendi risk profiline uygun risk seviyesine göre dağılım önerilerine ulaşabilirler.
Fonların risk değeri fon hesabına yatırım yapılan varlıklara göre değişmekte ve kurucunun web sitesinde yayımlanmaktadır. Fonlarda yatırım yapılan varlıkların fiyat oynaklığının daha düşük olduğu fonlar "düşük riskli fonlar " olarak nitelendirilmektedir.
Risk getiri oranı olarak da bilinen risk ödül oranı, potansiyel kazancı elde etmek için ne kadarlık riskin göze alındığının ölçüsüdür. Bu çerçevede; fonun volatilitesi arttıkça hem risk değeri hem de getiri potansiyeli artmaktadır. Öte yandan; yüksek riskli fonların potansiyel getirisi düşük riskli fonlara kıyasla daha yüksek olabilmekle beraber her yüksek riskli fon yüksek getiri anlamına da gelmemektedir. Ek olarak; risk değeri fonun geçmiş performansına göre belirlendiği için fonun gelecekteki risk seviyesine ilişkin bir garanti vermemektedir.
Yatırımcıların bir yatırım kararı alırken bilmeleri gereken en önemli şey hangi risk grubuna dahil olduklarıdır. Fon yatırımı yapmak için risk seviyesini öğrenmek isteyen yatırımcılar hem İş Portföy web sitesinde ve hem de İş’te Fon uygulamasında bulunan ve 7 sorudan oluşan İş Portföy Risk Profili Anketi’ni çözebilirler. Herhangi bir finansal okur yazarlığa gerek duyulmayan bu ankette, yatırımcılar gündelik hayattan uyarlanan sorular ile risk profilini ölçebilir ve risk grubuna göre her ay güncellenen varlık dağılımına ulaşabilir.
Varlık dağılımlarını her ay portföylerde revize etmek günümüz koşullarında kolay olmayabilir. Bu sebeple, yatırımcılar İş Portföy’ün 4 farklı risk grubuna göre sunduğu İş Portföy Fon Sepeti Fonları’ndan faydalanabilirler. Fon Sepeti Fonları ile yatırımcılar sadece hangi risk gruba yatırım yapmak istediğine karar verir ve fon yöneticisi bu risk skalası dahilinde mevcut konjonktür ve beklentileri dahilinde fon içerinden yer alan varlıkların dağılımını günceller. İş Portföy Fon Sepeti Fonları hakkında detaylı bilgiye İş Portföy web sitesi ve İş’te Fon üzerinden ulaşabilir, dilerlerse 0850 290 31 73 numaralı Çağrı Merkezi ile iletişime geçebilirler.
Yatırımcılar, İş Portföy fonlarına ait risk değerlerini KAP’ta yayınlanan “Yatırımcı Bilgi Formu”ndan ulaşabilir. Ayrıca, İş Portföy web sitesi ve İş’te Fon uygulamasında yer alan fon detay sayfalarını da inceleyebilir. Dilerlerse, yine İş Portföy web sitesinde bulunan “Getiri ve Fiyatlar” sayfasından fonların risk değerlerine göre sıralayabilir ya da “Detaylı Filtreleme” seçeneği ile diledikleri risk kategorinde olan fonları seçip, analiz edebilir.
Yüksek faiz ortamında para piyasası fonları yatırımcıların ilgisini çekmektedir. Bu fonlar, düşük riskle sabit getiri sağlamayı hedefler. Para piyasası fonları, eski adıyla likit fonlar, kısa vadeli borçlanma araçlarına, mevduat ve repo benzerlerine yatırım yaparak, yatırımcılara düşük riskli ve likit bir yatırım seçeneği sunar.
Arbitraj, finansal piyasalarda aynı veya benzer varlıkların farklı piyasalardaki fiyat farklılıklarından faydalanarak risksiz kazanç elde etme stratejisidir. Basit bir ifadeyle, yatırımcıların bir piyasadan belli bir menkul kıymeti ya da menkul kıymetleri düşük fiyatla alım yapıp, eş zamanlı olarak başka bir piyasada aynı menkul kıymeti daha yüksek fiyattan satmasıyla arbitraj gerçekleştirilir.
Price action ne demek sorusuna verilebilecek en temel cevap; geçmiş ve yakın vadedeki fiyat değişimlerini inceleyerek, herhangi bir indikatöre ihtiyaç duymadan yapılan sade bir yatırım aracı olduğudur. Yöntemin nasıl çalıştığı sorusunun cevabı ise fiyat hareketini izlemenin yatırım deneyimleri ve piyasa algısı ile bütünleştiği öznel bir stratejiden oluşuyor.
